سود سهام ممتاز
گاهی این سودها اشکال شرعی دارد و حق الناس است.
در بورس اوراق بهادار دو نوع سهام، عادی و ممتاز داریم. سهام عادی از نظر علمای دینی اشکال ندارد. سهام ممتاز نیز ابزار مالی برای تجهیز و توسعه صنایع است و در حالت معمولی اشکال ندارد، ولی گاهی شرطهایی میشود و این ابزار مالی را دچار مشکل شرعی میکند. فرض کنید مدیران شرکت به عده ای از سرمایه گذاران به دلیل شرایط ویژه، سهام ممتاز هم دادهاند. یعنی هم سرمایهگذار شرکت هستند و هم سهم ممتاز دارند. در حالت عادی، به این سرمایهگذاران، سود سهام عادی تعلق میگیرد و علاوه برآن، مدیران شرکت قصد دارند به این افراد، سود ویژه هم بدهند.
اگر شرکت سود ببرد. سود سهام میان اعضا تقسیم می شود و اشکالی ندارد. اما اگر شرکت در یک سال مالی زیان بدهد و یا سودآوری آن مشکوک باشد و به افراد دارای سهام ممتاز، درصدی از نقدینگی را بپردازند، از نظر شرعی رباست. چون بدون این که سهام، سود داشته باشد پولی به فرد تعلق میگیرد و به بقیه سهام داران چیزی تعلق نمی گیرد.[i]
در واقع در این مواقع هزینه های جاری را افزایش می دهند تا سود صوری به دارندگان سهام ممتاز پرداخت شود. این شیوه پرداخت سود سهام جایز نیست.
[i] - مصاحبه آقای دکتر مجید رضایی ، قواعد شرع و ابزارهای مدرن مالی، با تغییر و تصرف