اقتصاد قدرتمند Powerful economy

در موقعیت هایی که دستور غیر شرعی و غیر عقلایی دریافت می کنیم و به نظر ما، ماموریت در نظر گرفته شده، ظلم به مردم و بیت المال است، چه تکلیفی داریم؟

انجام اعمالى که به نظر کارمند مخالف قانون هستند ولى مسئول بالاتر ادعا مى‏کند که اشکال ندارد و خواهان انجام آنهاست، چه حکمى دارد؟

جواب: کسى حق عمل نکردن به قوانین و مقررات حاکم بر اداره‏هاى دولتى و عمل بر خلاف آنها را ندارد و هیچ مسئولى نمى‏تواند از کارمند تقاضاى انجام کارى خلاف قانون را بنماید و نظر مسئول اداره در این رابطه اثرى ندارد.[i]

مدیر بخش مالیات از مأمور محاسبه کننده درخواست نموده است که از میزان مالیات یکى از شرکت‏ها مقدارى کم نماید، باتوجه به اینکه اگر از این کار امتناع بورزد، مشکلات و گرفتاری هاى سختى براى او پیش خواهد آمد، آیا اطاعت از دستور مدیر، توسط مأمور مذکور در چنین مواردى واجب است؟ و آیا مى‏تواند در برابر اجراى این دستور پولى را دریافت کند؟

ج: در این گونه امور باید مطابق ضوابط و مقرّرات قانونى عمل شود و تخلّف از آن جایز نیست. اعم از اینکه رایگان باشد یا در مقابل گرفتن وجه.»[ii]

شایان ذکر است، افراد در چنین شرایطی سه راه حل دارند:

*عکس العمل دلسوزانه ولی سریع و بدون مشورت

*بی تفاوتی و بی باکی، عدم عکس العمل مناسب

*شناخت درست موضوع، چه بسا تصور او درست نبوده و بی خودی ناراحت شده است. خیر خواهی از خداوند متعال برای خود و دیگران، مشورت و اقدام به موقع، نه دیر هنگام و نه عجولانه

گروه اول و دوم در روز قیامت جایگاه خوبی نخواهند داشت و گروه سوم سعادت مند هستند.[iii] در قیامت افرادی هستند که وقتی کارنامه نامناسب آن ها را به دستشان می دهند، می گویند: بار الها! این (علما و مدیران ما، خواص ما) بودند که موجب گمراهی ما شدند و ما بی تقصیریم. آن ها پاسخ می شنوند: آیا ما برای تو گوش شنوا و چشم بینا و قدرت اندیشه ندادیم که حقایق را ببینی و راه درست را انتخاب کنی، آن ها به خاطر گمراهی خود و گمراه کردن دیگران عذاب مضاعفی خواهند داشت ولی شما نیز به سزای بی توجهی خود می رسید.[iv]

نتیجه دلسوزی برای بیت المال و مردم

برای انجام خدمت شایسته، گاهی اوقات با تلخ کامی و مشکلات مختلف مواجه می شویم.

هرگونه دلسوزی برای بیت المال به ویژه اگر همراه با مشورت و تعقل باشد، برکات فراوان دارد و خداوند در عوض این دغدغه نورانی، دغدغه ها و گرفتاری های دیگر فرد را در دنیا برطرف می فرماید و در آخرت نیز او را به درجات عالی می رساند. ان شاء الله

دسته اول که دلسوزند ولی جوانب امر را نمی سنجند معمولا منزوی می شوند.

دسته دوم که فقط به فیش حقوقی و ثبات شرایط شان توجه دارند و از انحرافات چشم پوشی می کنند، رفتار درستی ندارند.

دسته سوم واکنش مناسب و خداپسندانه دارند. آن ها نه خیلی به تاخیر می اندازند و بی تفاوتند.

افراد دسته سوم در فرصت کوتاه و دقیق: خوب بررسی می کنند تا مساله شفاف بشود شاید ما اشتباه کرده باشیم و انحراف یا اسرافی در بیت المال و منابع انسانی بیت المال نباشد.

اما اگر انحراف وجود داشت، در ادامه واکنش سنجیده، پیدا کردن مسیر اصلاحی است. از کدام کانال و روش باید پیگیری بشود تا انحرافی که ممکن است عمیق و مزمن شده باشد اصلاح شود. با چه کسانی باید صحبت شود یا چگونه باید اجماع ایجاد شود تا در مقابل گرگ باران دیده پیروز شود.